Kalıp Parlatma Tekniği

Kalıp Parlatma,belirli bir teknik,el becerisi,dikkat ve sabır isteyen bir işlemdir.Kalıp Parlatma imalatının en son aşaması olduğu için ve yapılacak herhangi bir hatanın (köşe kırılması,ters konik ölçü kaçması v.b)geri dönüşü zordur.

Kalıp Parlatma işlemi daha çok estetik ve görüntü isteyen parçalara uygulandığı için,bu tür parçaların kalıplarını daha düzgün yapmak lazımdır.Kalıp parlatma işlemi yalnızca çalışan yüzeye uygulana bir işlem olmasına rağmen,iyi bir yüzey elde edebilmek için,parlatılacak kalıbın çeliği önemlidir.

Çok temiz ve parlak bir yüzey elde edebilmenin birinci şartı uygun çelik seçimidir.Yüksek parlaklık isteyen kalıpların yapımında krom oranı yüksek,tokluğu iyi olan,portakallanma yapmayacak malzeme seçilmelidir.En uygun çelik malzemelerinden bazıları şunlardır:
1.2738 (impax)
1.2083 (stawax)
1.2767
1.2764
1.2311

2. aşamada ısıl işlem önem kazanır.Parlatma uygulanacak çelikler mutlaka vakum sertleştirme fırınlarında veya gaz nitrasyon fırınlarında sertleştirilmelidir.İdeal olan kalıbın tesviye işlemi ısıl işlemden önce yapılır,finish parlatmanın ise ısıl işlem sonrası yapılması uygundur.Çünkü çelik ne kadar sert olursa,o oranda da iyi parlaklık alır.

3. aşamada kalıbın işleme yöntemi ve yüzey kalitesi önemlidir.Parlatma işlemi uygulanacak olan kalıplar imal edilirken,parlatılacak yüzeylerin temiz işlenmesi tavsiye edilir.Freze,torna ve pentoğrat işlemlerinde iyi kesen takımlarla çalışıp mümkün olduğunca temiz bir yüzey alınmalıdır.Elektoerozyon ile işlenecek kalıplarda ise elektrodun temiz olması ve mümkün olan en ince kumda işlenmesi faydalı olur.Çok gözlü ve küçük hacimli kalıplarda mümkün ise grafit elektrot kullanılmalıdır.Gerek parlatma işlem zamanının uzamaması,gerekse ölçü tamlığı için bu önemlidir.

4.aşamada,parlatma yapılacak yerin temizliği önemlidir.Parlatma yapılan yerde toz,pislik bulunmamalıdır.Parlatma takımları, ayrı kutularda saklanmalıdır.Parlatma işlemi aşırı sabır gerektirdiğinden zor ve sıkıcı bir işlemdir.Bundan dolayı parlatma yapan elemanın rahat bir ortamda çalışması gerekir.Kalıbın rahatça çevrilebileceği aparatlar kullanılmalıdır.Özellikle büyük kalıplarda kalıbı çalışan kişiye göre pozisyonlandırmak gerekir.Kalıp uygun bir aparatla çevrilemezse,çalışan kişi kalıba göre pozisyon almak zorunda kalır.Buda hem çalışanı yorar,hem de yüzey kalitesine etki eder.

5.aşamada,uygun kalıp parlatma ve makine aletleri seçilmelidir.İyi bir kalıp parlatma işlemi için,eğleme aparatı,düz döner alet ve 120 derce açık döner alet gerekmektedir.Gerekli olan makine ve el aletleri,parlatılacak kalıpların hacmine ve zorluk derecelerine göre seçilmelidir.